องครักษ์เสื้อแพร - ตอนที่ 1053 เรื่องเงินทอง
แม้กล่าวว่าเจ้าทะเลและพ่อค้าใหญ่เหล่านี้ล้วนเป็นคนใหญ่คนโต คนที่สามารถออกมาทำเรื่องร่วมมือกันสังหารวางเพลิง ก็ย่อมไม่ใช่คนที่ไม่รู้งาน หวังทงกำลังเอ่ยเรื่องวกไปวนมา พวกเขาฟังแล้วก็คันยิบๆ อยากรู้ หวังทงตะโกนถามขึ้นว่า
“พวกเจ้าทุกคนเคยไปเทียนจิน เคยไปเมืองซงเจียงไหม?”
หวังทงไม่ได้ให้คำตอบตรงๆ กลับถามขึ้นเช่นนี้ ทุกคนหาทางดำรงชีวิตบนท้องทะเล ทำไมจะไม่เคยไปสองแห่งนี้กัน ล้วนพยักหน้า
“ธรรมเนียมทางนั้นเป็นอย่างไร ธรรมเนียมสองที่นั่นกำหนดได้ดีเรื่องหนึ่ง แต่การกำหนดธรรมเนียมมาหลายปีแล้วยังรักษาไว้ได้ สามารถแก้ไขได้ตลอด สามารถทำให้สองที่นี่รุ่งเรืองตลอดไป จึงเป็นความสามารถแท้จริง”
คนเบื้องหน้าล้วนพากันพยักหน้า สิ่งต่างๆ ที่เป็นอยู่นี้ทุกคนล้วนเห็นกัน เรื่องต่างๆ ในแผ่นดินหมิงมักเริ่มได้ดี แต่หากไม่อาจต่อเนื่องได้นาน คนต่อมาเพื่อผลประโยชน์จึงทำลายธรรมเนียมทิ้ง และตอนนั้นธรรมเนียมใช้ได้ แต่ต่อมาอาจแข็งไป ไม่เข้ากับยุคสมัย ทำให้เป็นอุปสรรค คิดจะเปลี่ยน คำที่ใช้ได้ดีก็คือ ‘ธรรมเนียมบรรพชน’ ก็จะยันกลับไป มีเพียงเทียนจินกับเมืองซงเจียงสองแห่งที่เหมือนที่อื่น เวลาเมืองซงเจียงไม่พูดถึง แต่เทียนจินสิบกว่าปีมานี้ ธรรมเนียมเข้มงวดจริง และยังปรับเปลี่ยนได้มาก ล้วนเพื่อให้สมประโยชน์สองฝ่ายเป็นหลัก
“ในเมื่อทุกท่านล้วนเชื่อตามนี้ เช่นนั้นข้าหวังทงก็จะไม่เกรงใจแล้ว ลูซอนนี่ และเมืองท่าต่างๆ มีเพียงข้าหวังทงดูแลได้ ไม่เช่นนั้น อาจรุ่งเรืองได้สิบกว่าปี แต่ช้าเร็วย่อมล่มสลาย”
สีหน้าทุกคนแปรเปลี่ยน ในใจคิดว่าเช่นนี้ เหลียวกั๋วกงล้วนใช้วาจาแบบวงการนักเลง เรียกตนเองว่า ข้าหวังทง นี่คิดจะฮุบไว้คนเดียวหรือ?
แม้หวังทงเรือน้อยคนน้อย แต่อาศัยกำลังแข็งแกร่ง ตอนนี้กินรวบทุกคนก็ไม่ได้ยากอันใด เห็นสีหน้าพวกเขาแปรเปลี่ยนแล้ว หวังทงยิ้มกล่าวว่า
“พวกเจ้าไม่ต้องกลัว รอนแรมมากันครั้งนี้ พวกเจ้าออกแรง พี่น้องพวกเจ้าเสียเลือดเนื้อ ข้าแน่นอนไม่กินรวบคนเดียว ไม่แบ่งทุกคนแน่ แต่เพื่อให้ที่นี่ยืนได้ยาวนาน หยาดเหงื่อและหยาดโลหิตพี่น้องเราไม่ได้เสียไปเปล่าๆ จึงต้องมีธรรมเนียมให้ทำตามกัน ความหมายข้าก็คือ พวกเราผู้ใดก็ไม่อาจครอบครองลูซอนเพียงผู้เดยว พวกเราทุกคนแบ่งสรรกันทำการค้า ทุกคนลงหุ้นกันเป็นเจ้าของ มีเรื่องทุกคนหารือ ทุกคนร่วมแรง ข้าไม่กลัวทุกคนคิดมาก การค้าก็ให้ทำตามแบบเทียนจิน ธรรมเนียมการเก็บใดก็ให้ทำตามระเบียบ พวกติดอาวุธบนฝั่งก็ล้วนให้จัดการตามแบบผู้คุ้มกันร้านค้า ทุกอย่างล้วนสะดวก ทุกคนคิดอย่างไร ?”
“นี่เหมือนเป็นความคิดของพวกตะวันตก ร้านค้าชมพูทวีปตะวันออกหรือไม่?”
ไม่รู้คนเบื้องหน้าผู้ใดพึมพำขึ้นมา หวังทงอึ้งไป เกือบหลุดหัวเราะออกมา บริษัทอินเดียตะวันออกชื่อนี้เขาเคยพอมีความจำเลือนลางอยู่บ้าง คิดไม่ถึงจะมาได้ยินตอนนี้
ทุกคนให้หวังทงเตรียมการหลัก ได้ยินหวังทงกล่าวเช่นนี้ ก็คิดแล้วพากันพยักหน้า อาศัยพวกเขาจัดการลูซอน อย่างมากก็เหมือนท่าจันทราที่ฮกเกี้ยนหรือไม่ก็ท่าเกาะน้อยที่เจ้อเจียง แต่หวังทงมาจัดการทางนี้ ก็ย่อมรุ่งเรืองเหมือนเทียนจินและซงเจียง ทุกคนล้วนสามารถออกความเห็น มีส่วนลงทุน ผลประโยชน์ย่อมไม่น้อย ยังต้องการอันใดอีก ทุกคนล้วนไม่ใช่คนโง่ แค่คิดก็เข้าใจ การสร้างร้านค้านี้ หวังทงก็จะครองพื้นที่นี้ แต่หวังทงก็ต้องลงแรงส่งคนมาดูแล เป็นการถ่วงดุล ตนเองไม่ยอมแล้วอย่างไร อีกฝ่ายฮุบไปเลยก็ได้ ตนเองยังต้องยิ้มประจบรับ นี่ถือว่าเป็นผลที่ดีที่สุดแล้ว
“เช่นนั้นก็ตามกั๋วกงว่ามา ข้าน้อยเห็นตาม!”
มีคนหัวไวตะโกนออกมาก่อน คนที่เหลือยังจะมีความคิดเห็นต่างอันใดได้ ได้แต่เสียใจภายหลังที่ตนเองตะโกนช้ากว่า ตอนนี้ได้แต่พากันตะโกนดัง
กล่าวถึงตรงนี้ หวังทงเรียกว่าทำงานเสร็จแล้ว ร่างสัญญาไว้ล่วงหน้าแล้ว พอทุกคนอ่านแล้วก็ลงนาม ตั้งเป็นธรรมเนียมปฏิบัติ
สัญญานี้ก็แค่หลักฐานให้ทุกคนไว้เป็นต้นแบบ สุดท้ายยังต้องให้ทุกคนได้ออกความเห็น ตอนนี้หวังทงมีข้อได้เปรียบเด็ดขาด แน่นอนธรรมเนียมนี้ไม่มีผู้ใดกล้าฝ่าฝืน
หวังทงแน่นอนคงไม่อยู่ที่นี่ต่อ แม้แต่มาก็ยังไม่ได้กล่าวออกไป คนคุมที่นี่ย่อมมอบให้ทางซาต้าเฉิง เดิมซาต้าเฉิงก็มีท่าเรือส่วนตัวระหว่างแผ่นดินหมิงกับประเทศวัว แต่เทียบกับลูซอนแล้วต่างกันมาก ยามนี้ไม่เหมือนวันวาน ตอนนี้เขาอยู่เทียนจินกับเมืองซงเจียงเป็นกองหลัง มีลูซอนเป็นตัวเชื่อม สามารถไปยังทะเลใต้ได้อย่างไม่ต้องกลัวผู้ใด เป็นชาวท้องทะเล ซาต้าเฉิงรู้ความหมายนี้ดี
ชาวฮั่นลูซอนล้วนอพยพมาจากแผ่นดินหมิง โจรสลัดก็มาจากที่ต่างๆ ไม่มีสายสัมพันธ์กัน แต่จากนี้ทุกคนล้วนอยู่ลูซอน กำลังชาวฮั่นเหล่านี้จำเป็นต้องพึ่งพา สองฝ่ายจำเป็นต้องมีสายสัมพันธ์สถานะและปกครองกัน หากไม่มีสถานะ ก็ย่อมไม่สะดวก
หวังทงคิดรับมือไว้ก่อนแล้ว ในเมื่อสู้กันแล้ว พื้นที่ลูซอนทั้งหมดย่อมตนเป็นของร้านค้าใหม่ที่จะตั้งขึ้น ชาวฮั่นที่อพยพมาใหม่ล้วนเป็นผู้เช่าจากร้านค้า ร้านค้าจะไม่เก็บค่าเช่าชาวฮั่นพวกนี้ แต่ชาวฮั่นต้องรับผิดของในแรงงานและหน้าที่ที่กำหนด เสบียงอาหารและแร่ที่ขุดมาได้ต่างๆ ก็จะให้สิทธิร้านค้าได้เลือกซื้อก่อน เป็นต้น
“พวกชาวตะวันตกกับชาวพื้นเมืองหากมารังแกสังหารชาวฮั่น พวกเรามีหน้าที่ปกป้องพวกเขา ในเมื่อรับการปกป้องเรา ก็ต้องฟังคำสั่งจากเรา”
นี่คือคำประกาศต่อชาวฮั่น ตอนนี้ชาวฮั่นไม่กี่พันเท่านั้น แต่คิดว่าวันหน้าย่อมต้องเพิ่มมากยิ่งขึ้น เจ้าทะเลกับผู้มีอิทธิพลใหญ่ล้วนทรงอิทธิพลอำนาจในแผ่นดินหมิง คิดจะตรวจสอบราษฎรยากจนที่อพยพมาก็ง่ายมาก แม้พวกเขาไม่ออกหน้าจัดการเรื่องพวกนี้เอง ทุกปีก็ย่อมมีชาวฮั่นมาทะเลใต้ ที่พวกเขาทำก็แค่เข้าร่วมเองก็เท่านั้น
ทุกคนได้รับเงินทองมากมายจากลูซอน นอกจากบางอย่างที่ไม่อาจเปลี่ยนได้ในเวลาอันสั้นแล้ว ไม่น้อยล้วนส่งมอบให้หวังทง เป็นเงินมอบให้หวังทงเพื่อซื้อเรือและปืนใหญ่ โจมตีลูซอนครั้งนี้ พวกเขาได้เห็นความร้ายกาจของเรือใหญ่แบบตะวันตกกับปืนใหญ่ จึงต้องเปลี่ยนไปติดอาวุธกัน
มีคนมาหาหวังทงเอง เจรจาว่าบันเตินกับซูลูตนเองคุ้นเคยดี หากกั๋วกงสนใจ พวกเขายอมนำไปเตรียมตัวก่อน
คำเดียวไม่อาจกินตัวอวบอ้วนได้ ทางนี้แน่นอนต้องปล่อยไปก่อน ต้องจัดการลูซอนให้มั่นคงแน่นหนาก่อน อาณานิคมสเปนถูกชาวฮั่นยึดไป ทัพใหญ่พวกเขา ไม่ก็อยู่ในยุโรป ไม่ก็อยู่ในละตินอเมริกา หลายหมื่นอยู่ไกลไม่อาจมาได้ง่ายๆ แต่ทวีปแอฟริกากับอาหรับก็มีทหารรับจ้างอาจบุกมาโจมตีคืนก็ได้ บางทีอาจต้องการต่อสู้อีกหลายครั้งกว่าจะปักหลักให้มั่นคงได้
หวังทงทิ้งเรือปืนใหญ่สองลำกับทหารเก่าสี่ร้อยเอาไว้ที่นี่ สำหรับทหารเก่าที่มาจากกองกำลังหู่เวยนั้น หวังทงให้เงินทองและเกียรติยศแก่พวกเขายามอยู่แผ่นดินหมิงได้ แต่ที่ลูซอน พวกเขาเป็นคนมาตรฐานเหนือคนทั่วไป ลูกหลานจากนี้จะมากอำนาจวาสนาที่นี่
ระบบเครือข่ายร้านสามธาราก็จะส่งคนมา และยังมีทหารเก่าจากกองกำลังหู่เวยตามมากันอีกมาก มาเติมเต็มลูซอนแห่งนี้ให้สมบูรณ์ กลายเป็นอาณานิคมสมคำร่ำลือ พวกชาวฮั่นที่มาไม่ว่ายินยอมพร้อมใจหรือไม่ก็ตาม พวกเขาล้วนถูกฝึกให้เป็นราษฎรทหาร เป็นคนงานหลากหลายสาขาอาชีพ กลายเป็นส่วนหนึ่งในการขับเคลื่อนอาณานิคมนี้
เส้นทางขากลับ มีเรือสองลำบรรทุกชาวพื้นเมืองโดยเฉพาะ มีสตรีอายุน้อยและเด็กหญิง หลายคนอยากจับกลับไปขายอย่างมาก แต่ชาวพื้นเมืองในสายตาชาวฮั่นไม่ได้แปลกไปกว่าสัตว์ประหลาดเท่าไร กอปรกับพวกเขาใช้ชีวิตกันแบบดั้งเดิม ลำบากมาก คิดอยากจะหาหน้าตาดีๆ หลุดจากพวกไปขายแผ่นดินหมิงได้ก็ยาก เรือสองลำนี้เป็นพวกที่พยายามเฟ้นหาออกมาแล้ว
**************
เดือนสอง ปีรัชสมัยว่านลี่ที่ 18 แล้ว กองเรือใหญ่เพียงนี้ แน่นอนไม่อาจเดินทางไปพร้อมกัน บ้างก็ไปขายที่ฮกเกี้ยนกับกวางตุ้ง ตรงไปขายโดยตรง ยังมีพวกที่เอาไปขายเจ้อเจียงได้ก็ไปขายที่เจ้อเจียง ส่วนสินค้าอื่นและทาสก็นำไปส่งที่เมืองซงเจียง
หวังทงตอนนี้ไม่อยู่เมืองซงเจียงถึงต้นเดือนสามแล้ว ทุกคนล้วนไม่ได้คนโง่ หายตัวไปหลายเดือน ย่อมไม่ได้ไปชมทิวทัศน์ดูแลสุขภาพบนเกาะอันใด ฤดูหนาวบนท้องทะเลไม่ใช่เรื่องสบาย แต่สำหรับขุนนางทางการแล้ว พวกเขาเพียงแค่เอามาอ้างเท่านั้น
สำหรับขุนนางทางการแล้ว เหลียวกั๋วกงหวังทงไม่ใช่ว่าหายตัวไปเฉยๆ แต่ไปยังเกาะกลางทะเลเพื่อพักผ่อนสองสามเดือน ก็เพียงพอแล้ว ไม่จำเป็นต้องไปสืบอันใด ไม่จำเป็นต้องรู้มาก ไม่เช่นนั้นอาจนำภัยมาสู่ตัวได้
อยู่ๆ ตอนนี้ในตลาดมีสตรีและเด็กหญิงท้องถิ่นลูซอนมาขาย ไม่ได้สร้างกระแสใด เพียงแค่บ้านคนมีเงินซื้อหาไปเพื่อเป็นของแปลกใหม่เท่านั้น
ของเหล่านี้ดูแล้ว ทุกคนก็ล้วนคาดเดาได้ แม้เรื่องพวกนี้เหนือความคาดหมายของบรรดาขุนนางและชนชั้นสูงแผ่นดินหมิง แต่หวังทงแต่ไรทำอะไรก็เป็นเช่นนี้ มีความเป็นไปได้หลายส่วน
พอกลับถึงเมืองซงเจียง เรื่องที่หวังทงทิ้งค้างไว้มีมากมาย เอกสารเมืองซงเจียงกับเทียนจินมากันมาก ในนั้นมีเรื่องหนึ่ง ร้านเครือข่ายสามธาราตอนนี้บนทุ่งหญ้า นอกด่านและบนท้องทะเล ตามมณฑลต่างๆ ในแผ่นดินหมิงแต่ละแห่งล้วนทำกำไรมาก ล้วนเป็นกำไรมหาศาล ภูเขาเงินทะเลทองคำไหลเข้า แต่สีทองคำไม่เหมือนกัน แต่ละคนคิดแลกเปลี่ยนกัน สีสันไม่เหมือนก็ย่อมยุ่งยาก
การค้านับวันยิ่งขยายใหญ่โต เครือข่ายสามธารายังไปทั้งเหนือใต้ออกตก และแม้แต่ทะเล การขนส่งเงินทองก็นับวันยิ่งมาก เดิมทีก็มีความยุ่งยากอยู่แล้ว ผู้คุ้มกันเครือข่ายสามธาราแม้มีฝีมือดี แต่ผู้ใดก็ไม่กล้ารับประกันว่าทุกครั้งจะปลอดภัย
ในการนี้ยังคงมีอันตรายไม่น้อย
ยามเจรจาการค้าทุกนาทีล้วนมีกำไร แต่ไม่ใช่ทุกครั้งทุกแห่งจะมีเงินทองจ่ายทัน ความเสียหายเช่นนี้ ไม่คุ้มเลยจริง ๆ
นอกจากนี้การแลกเปลี่ยนเงินกันเป็นเรื่องยุ่งยาก สีสันแตกต่าง อัตราการหักก็ไม่เท่ากัน จึงมีความเสียหายไปบางส่วน ทำให้เกิดช่องโหว่
ในโลกอดีตนั้น หวังทงเข้าใจเรื่องการเงินและเศรษฐกิจมาก ในโลกนี้ความรู้ที่ติดตัวมาส่วนใหญ่ใช้ไม่ได้ แต่ในเรื่องนี้ มีประโยชน์ใหญ่อยู่
ความรู้เหล่านี้ล้วนเตรียมใช้ยามเศรษฐกิจรุ่งเรือง ที่พบตอนนี้ก็เป็นเพียงแค่สภาพเริ่มต้นเท่านั้น เคยมีคำอธิบายในเรื่องพวกนี้หลากหลายโดยเฉพาะ
ในเรื่องเงินทองจำนวนมากไม่สะดวกนำติดตัวไปและทำให้เกิดปัญหาไม่สะดวกต่างๆ ตามมานั้นสามารถใช้ตั๋วเงินได้ ตอนนี้เครือข่ายสามธาราก็มีเครือข่าวทั่วแผ่นดินหมิงเพียงพอ สะสมเงินทองได้เพียงพอ แต่ละด้านก็ล้วนเชี่ยวชาญ และยังเคยมีตัวอย่างมาก่อน
ความจริงนั้น ระหว่างเมืองหลวงและเทียนจิน ยังมีเหนือกับใต้ เงินทองจำนวนมากขนย้ายไปมาและเข้าออกล้วนไม่สะดวกมากมาย การส่งเงินไปมาเมืองหลวงและเทียนจิน และตอนเหนือกับแดนใต้หลายเมือง ร้านสามธาราล้วนให้ร้านสาขาเปิดตั๋วเงินไปมาระหว่างกัน กลางปีก็จะคิดบัญชีกัน ถึงตอนนั้นก็ค่อยใช้เรือหรือรถม้าขนทีเดียว
เพราะเครือข่ายสามธาราครอบคลุมใหญ่เพียงพอ ความน่าเชื่อถือมีมาก ชนชั้นสูงเมืองหลวงและพ่อค้าใหญ่ทางเหนือตอนเบิกเงินก้อนโต ล้วนขอให้เครือข่ายสามธาราช่วย จากนั้นก็จ่ายค่าใช้จ่ายเป็นอัตราส่วน เรื่องอื่นไม่พูดถึง ตอนนี้ขุนนางเมืองหลวงไปซานซีกับเหลียวหนิงรับตำแหน่ง เมืองหลวงกับนอกด่าน นอกด่านมีเงินทองขนมา ล้วนให้ร้านเครือข่ายสามธาราดำเนินการ
ก็หมายความว่า เครือข่ายสามธาราเหมือนเป็นดังธนาคารแล้ว และเป็นธนาคารของทั้งแผ่นดินหมิง หวังทงตอนนั้นทำกิจการร้านเงินไม่ได้คิดใหญ่เพียงนี้ แม้ว่าเรียกว่าร้านเงินสามธารา แต่คิดไม่ถึงจะมีสภาพใหญ่โตเช่นวันนี้
ก็แค่ทำให้ธรรมเนียมที่มีอยู่ให้มีระบบยิ่งขึ้น จากนั้นก็เปิดใช้ตั๋วแลกเงินเครือข่ายสามธาราอย่างเป็นทางการ นี่เป็นเรื่องที่ดำเนินไปตามที่ควรเป็น
หวังทงเปลี่ยนร้านเงินสามธาราเป็นธนาคารสามธารา รับหน้าที่รวบรวมเงินเครือข่ายสามธาราทั้งหมด จากนั้นเปิดเป็นตั๋วเงิน ให้ทำหน้าที่ไหลเวียนในตลาด การตั้งองค์กรนี้ก็เท่ากับคุมเครือข่ายสามธาราไว้ทั้งหมด อย่างไรก็เป็นพื้นฐานเก็บสะสมและไหลเวียนเงินทอง
แต่ทว่าหน้าที่เหล่านี้ ร้านสามธารากับร้านประกันภัยเดิมดำเนินการอยู่ ไม่จำเป็นต้องสร้างอีกองค์กรขึ้นมา นี่ทำให้เกิดคำถามที่สองขึ้น เงินทองสีไม่เหมือนกัน แลกเปลี่ยนกันก็มีความซับซ้อน เสียหายกันมาก เรื่องนี้เป็นปัญหาที่ซ่อนอยู่มานาน เป็นเพราะแผ่นดินหมิงมีกำลังผลิตเงินก้อนไม่พอ
ตอนนี้ที่ไหลเวียนใช้ในตลาดเป็นก้อนเงินหย่งเล่อ แต่ที่เหลวไหลก็คือ ตอนนี้เงินก้อนหย่งเล่อที่ไหลเวียนในตลาดรวมทั้งประเทศวัวกับทะเลใต้ จำนวนรวมเกือบเท่ากับหลายสิบเท่าของจำนวนเงินที่ผลิตในครั้งแรกของทางการ และส่วนใหญ่ล้วนเป็นประเทศวัวผลิต ยิ่งเหลวไหลก็คือ เงินทางการแผ่นดินหมิงผลิตคุณภาพไม่อาจสู้ก้อนเงินผลิตจากความร่วมมือของประเทศวัวกับบรรดาเจ้าทะเลแผ่นดินหมิงได้ ที่ใช้กันทั่วไปในตลาดกลับเป็นเงินที่ผลิตกันเองเสียมาก
คุณภาพก้อนเงินไม่ดีนี่เป็นปัญหาใหญ่ สีไม่เหมือนกันก็เป็นอีกปัญหาใหญ่ เงินเหรียญทองแดงแม้ว่าเอาเทียบราคาของได้ แต่ตอนนี้ยังคงค่าตามแต่อดีตมาก็ไม่สะดวก ต้องเปลี่ยนค่าเงินเหรียญทองแดง ใช่ว่าเป็นเรื่องยุ่งยากยิ่งหรอกหรือ ตั๋วเงินไปมา สุดท้ายก็ต้องแลกเป็นก้อนเงินก้อนทอง
วิธีที่จะรับมือได้ก็คือผลิตก้อนเงิน ผลิตเงินก้อนทองก้อน หวังทงตอนนี้มีระบบเครื่องจักรน้ำที่ดีแล้ว การทำเงินก้อนก็ไม่ใช่ปัญหา ภูเขาเงินทะเลทองคำเครือข่ายสามธาราจึงได้เตรียมทองไว้พอแล้ว ปัจจัยทุกอย่างล้วนพร้อมแล้ว แต่ทว่าการผลิตเงินก้อนเป็นเรื่องของราชสำนัก หวังทงเป็นถึงกั๋วกงจะทำผิดกฎหมายได้อย่างไร อย่างไรก็ต้องหาหนทาง